Teksgedeelte: Gen. 32:1-32
Fokusvers: Gen. 32: 27-28
27 Toe vra die man: “Wat is jou naam?” en hy antwoord: “Jakob.”
28 Die man het gesê: “Jy sal nie meer Jakob genoem word nie, maar Israel, want jy het teen God en teen mense ’n stryd gevoer en jy het dit end-uit volgehou.”
Agtergrond voor die Skriflesing
Net soos toe ons die vorige keer na die geskiedenis van Jakob gekyk het, gaan ons vandag eers die teksgedeelte wat ons gaan lees in konteks plaas. Ons het laas gelees oor Jakob wat weggevlug het van sy broer Esau af nadat hy sy pa se seën by hom gesteel het. Esau wou hom hiervoor doodmaak. Isak, Jakob en Esau se pa, sê toe vir Jakob dat hy moet wegtrek en na sy oom Laban toe moet gaan om daar vir hom ʼn vrou te kry.
Jakob het dit toe gedoen en op pad na sy oom toe, het hy toe dit aand geword het, gaan slaap en ʼn klip as ʼn kopkussing gebruik. Hy droom toe van ʼn leer wat tussen hemel en aarde strek. Daar het engele op en af op hierdie leer geloop.
Ons het gesê dat God hierdie leer vir Jakob gewys het om vir hom te laat wakker skrik en vir hom te wys dat Hy ʼn realiteit is. Jakob het tot op daardie punt geweet van God. Hy het van God geleer by sy pa en oupa en hy het op ʼn manier in sy gedagtes geglo dat God bestaan, maar hy het dit nie in sy hart geglo nie. Hy het nie gelewe asof God bestaan nie.
Hy het gelewe vir homself en hy was nie bang om ander in te doen vir sy eie gewin nie. Hy het sy broer misbruik om sy eersgeboortereg van hom af weg te neem en hy het vir sy pa gejok om sy broer nog verder in te doen om sy pa se seën vir homself te vat.
God wys dan egter vir hom in hierdie droom van die leer dat Hy werklik bestaan. Dat Hy nie ver weg is en nie omgee nie, maar dat Hy hier is en dat Hy betrokke is. God en sy engele sit nie net in die hemel nie, daar is ʼn leer tussen die hemel en die aarde en sy engele beweeg op en af op die leer en Hy is hier op aarde betrokke. Nie net dit nie, Hy bepaal alles wat hier op aarde gebeur.
ʼn Mens sou dink dat so ʼn ervaring ʼn mens se lewe radikaal sou verander, dat jy daarna glad nie dieselfde sou wees nie. As God homself so duidelik aan jou openbaar, kan jy nie dieselfde daarvan af wegbeweeg nie.
Dit is waar, die droom was ʼn oomblik van inkeer vir Jakob, maar hy het nie werklik volledig tot bekering gekom nie. Hy het nie werklik volkome verander nie. Die Here het eers nog verder met hom gewerk.
Hy het by sy oom Laban uitgekom. Jakob het baie verlief geraak op Laban se dogter Ragel. Hy wou daarom met Ragel trou. Josef en Laban het tot ʼn ooreenkoms gekom dat Jakob sewe jaar lank vir Laban sou werk en dan daarna sou hy met Ragel mag trou. Dit is egter ironies, maar Laban bedrieg dan vir Jakob en hy laat Jakob met sy ouer dogter Lea, trou. Jakob was nie lief vir Lea nie. Toe Jakob vir Laban konfronteer en vra hoekom hy dit gedoen het, sê Laban dat dit hulle gebruik is dat die ouer dogter eerste trou. Jakob moes toe nog sewe jaar vir Laban werk om met Ragel te kan trou.
Hy wat die groot bedrieër was, is self bedrieg. Na nog ʼn paar jaar wat Jakob vir Laban gewerk en Laban hom op ander maniere verder probeer bedrieg het, keer Jakob terug na die land waar hy vandaan kom.
Om dit te doen, moes hy egter sy broer weer konfronteer. Jakob was baie bang, omdat hy steeds oortuig was dat sy broer hom, sy vrouens en sy kinders en al sy vee sou wou vermoor. Hy stuur daarom boodskappers vooruit met geskenke en hy deel alles en almal wat by hom is in twee, sodat as sy broer die een helfte vind, dat die ander helfte nog ʼn kans staan om te oorleef.
Tema: God werk met ons sodat ons bekeer.
Hoofpunt 1: God werk met ons
Hoofpunt 2: God werk met ons sodat ons bekeer.
Inleiding
Het jy al ooit gevoel asof jy met die Here stoei? Asof jy met Hom worstel? Nie dat jy noodwendig vir Hom kwaad is nie, alhoewel dit ook gebeur, net dat jy Hom nie altyd verstaan nie. Jy verstaan dalk nie hoekom Hy sekere dinge met jou laat gebeur nie. Jy verstaan ook nie altyd hoe Hy werk nie. Daar kom tye in ʼn Christen se lewe waar hy of sy met die Here “stoei”.
As mense het ons gereeld ʼn plan wat ons wil uitvoer, maar dan gebeur daar dinge met ons in ons lewens en ons planne werk glad nie so uit nie. Dan wonder ons wat is die Here se plan hiermee? Hoekom laat hy hierdie dinge gebeur?
Ons kan verder ook net wonder wat ons moet doen in ʼn sekere situasie. Ons kan wonder watter besluit ons moet neem. Dit is moontlik dat jy net eenvoudig nie weet wat om te doen nie. Jy vra vir die Here om vir jou duidelik te maak wat jy moet doen, maar jy kry nie regtig ʼn antwoord nie. Dan moet jy op die Here wag. Gereeld wanneer ons op die Here wag, voel dit vir ons asof ons moet Hom stoei.
Een van die algemeenste maniere hoe ons as mense met die Here stoei, al besef ons dit nie altyd nie, is wanneer ons baie graag teen Hom wil sondig. Ons weet ons moet dit nie doen nie. Ons weet dit is verkeerd, maar ons sondige vlees skop daarteen. Ons wil daardie spesifieke sonde so graag doen. Dit is vir seker ʼn gestoei.
Hoofpunt 1: God werk met ons
Die besonderse ding is dat dit waarskynlik baie is hoe Jakob gevoel het in die tyd wat hy by sy oom Laban gewerk het. Hy was verlief, maar hy kon nie net eenvoudig met die meisie trou op wie hy verlief was nie. Hy word toe bedrieg en hy is in ʼn huwelik waarin hy nie wou wees nie. Hy moes ook nog langer baie hard werk werk vir iemand wat hom net nog verder om elke hoek en draai wou bedrieg en misbruik.
Dit alles nadat hy ʼn sterk ontmoeting met die Here gehad het toe hy in sy droom die leer tussen hemel en aarde gesien het. Hy weet nou die Here is ʼn werklikheid en dat die Here nie ver weg is nie, maar hy weet nie werklik hoe om te lewe asof die Here naby is nie. Hy sukkel om werklik volgens die wil van God te lewe.
Die Here roep hom dan om terug te gaan na die land waar hy vandaan kom. Hy moet sy broer, wat hy bedrieg het, weer in die oë kyk. Hy moet teruggaan na sy broer toe wat hy dink hom wil doodmaak. Dit is iets wat hy weet hy moet doen, maar hy wil dit nie doen nie, want hy is bang. Hy is bang as hy dit doen, sal sy broer hom doodmaak. Hy weet die Here het aan hom belowe dat Hy hom sal beskerm, maar steeds is hy baie bang.
Deur al hierdie dinge werk die Here met hom. Deur al hierdie dinge “stoei” hy ook met die Here soos wat ons ook met die Here stoei. Die Here kom dan en Hy stoei fisies regtig met Jakob. Jakob is alleen in die aand. Hy het alles en almal rondom hom vooruit gestuur en hy het alleen agtergebly. Hy moet die volgende dag sy broer in die oë kyk. Hy moet dit doen waarvoor hy so baie bang is. Hy moet dit gaan doen nadat hy vir twintig jaar baie hard gewerk het en self bedrieg is. Hy wat altyd op sy vermoë kon staatmaak om ander te bedrieg, is self bedrieg.
Dan in hierdie nag, waar hy alleen is, stoei daar in die donker ʼn man met hom. Later kom ons agter dat dit nie net ʼn man is nie, maar die Here self. Die Here openbaar homself hier aan Jakob op ʼn fisiese en tasbare manier en Hy begin met hom stoei.
Die Here het nie hier probeer om vir Jakob te wen nie. Natuurlik kon die Here, wat almagtig is, vir Jakob in ʼn stoeigeveg wen. Dit is nie die doel nie. Hierdie is weer die Here wat op ʼn bonatuurlike manier in Jakob se lewe ingryp om hom iets te probeer leer. Die Here laat toe dat Jakob wen, want Hy is besig om met Jakob te werk.
Die Here raak toe in die stoeigeveg Jakob se heup aan en beseer Jakob permanent. Jakob is hierna vir die res van sy lewe kreupel. Toe dagbreek naby kom, sê die Here in die vorm van die man vir Jakob: “laat my gaan”. Jakob sê dan vir die Here “Seën my en dan sal ek jou laat gaan”. Die Here seën hom egter nie dadelik nie. Hy vra hom eers wat is sy naam. Dit klink vir ons vreemd, want die Here ken mos reeds sy naam. Hy is alwetend. Dit is weereens nie die punt nie. Die Here vra nie hierdie vir Jakob omdat Hy nie weet nie. Hy vra dit vir Jakob, want hy is besig om met Jakob te werk. Jakob antwoord dan die Here en sê vir Hom: “Jakob”
Hoofpunt 2: God werk met ons sodat ons bekeer.
Die Here antwoord hom op ʼn baie besonderse manier. Die Here sê vir hom: “Jou naam is nou nie meer Jakob nie, maar jou naam sal nou Israel wees”. Die naam Jakob beteken rofweg “hakskeengryper”, omdat hy aan sy broer se hakskeen vasgehou het met geboorte. Figuurlik beteken die naam egter eerder iets soos “verplaser”. Dit is iemand wat op ʼn oneerlike manier homself optrek en ander afstoot. Baie mense sê daarom dat die naam “Jakob” “bedrieër” beteken. Hy het gelewe volgens sy naam en hy het sy vader en broeder bedrieg. Nadat die Here egter met hom begin werk het, het hy verander.
Daarom kom stoei die Here met hom. Dit is ʼn gestoei vir Jakob se siel. Dit is hoe die Here met Jakob werk en hom so tot ware inkeer en bekering bring. Nie net die fisiese gestoei nie. ʼn Mens sou kon sê dit was die “cherry” op die koek, maar ook die gestoei van hoe die Here met hom gewerk het terwyl hy by sy oom Laban gewoon het. Daarom sê die Here vir Hom: “Jou naam sal nie meer Jakob wees nie. Jou naam sal nou Israel wees.” Die naam Israel beteken rofweg “Hy wat met die Here stoei”.
Gereeld in die Bybel, wanneer iemand tot bekering kom, verander die Here hulle name. Abram word Abraham, Saulus word Paulus en Jakob word Israel. Die verandering van naam is ʼn teken daarvan dat die persoon nou heeltemal ʼn nuwe mens is. Hy is nou so nuut dat hy ʼn nuwe naam het.
Jakob se nageslag het ook daarna bekend gestaan as die volk van Israel. Die volk waarmee die Here in ʼn verbond getree het, die kinders van die Here, staan bekend as die mense wat met die Here stoei. Is dit nie werklik besonders nie?
Ons is deur Christus ook deel van die volk van die Here. Daarom is dit duidelik dat ʼn kernelement van die volk van die Here is dat hulle met Hom stoei. Dit is so ‘n kern dat dit in die tyd van die Ou Testament in die naam was. Dit is hoekom ons as Christene ook deur die loop van ons lewens met die Here stoei. Dit is Hy wat met ons werk.
Ons wat met die Here stoei, is ʼn beskrywing van hoe die Here met ons werk sodat ons kan groei en ons kan bekeer. Dit beteken egter nie dat Hy fisies met ons stoei soos wat Hy met Jakob gestoei het nie. Dit beteken ook nie dat ons vyande van God is omdat ons met hom stoei nie.
Nee, Hy stap ʼn pad met ons as sy kinders en Hy werk met ons. Hierdie pad is nie altyd maklik nie. Nee, dit is gereeld ʼn moeilike gestoei. Hy laat al die dinge in ons lewens met ons gebeur sodat ons tot bekering sal kom en sodat ons sal groei in ons geloof. Êrens in die gestoei kom ons agter dat ons nie meer dieselfde mens is as toe ons begin stoei het nie. Ons is nou nuwe mense, soos wat Jakob nie meer die bedrieër was nie, maar Israel. Is ons ook nie meer wie ons was toe ons die pad met die Here begin stap het nie.
Hoe doen die Here dit met ons in ons lewens? Hy doen dit nie soos wat hy dit met Jakob gedoen het nie, Hy kom stoei nie fisies met ons nie. Nee, Hy stuur sy Heilige Gees om in ons harte te kom werk. Hy bestuur en bepaal ook alles in ons lewens sodat dit alles ten goede meewerk, sodat ons daardeur groei.
Die Heilige Gees laat ons glo in Jesus Christus. Ons was eers dood in ons sonde. Die Heilige Gees laat ons in Hom glo wat die dood vir ons gedra het en die dood oorwin het sodat ons nou deur Hom kan lewe. God laat ware bekering alleen in ons lewens plaasvind deur die reddingswerk van Christus en die werk van die Heilige Gees in ons harte.
Bekering is ʼn aktiewe wegdraai van die sonde af en ʼn aktiewe draai na die Here toe. Dit is ʼn afsterwe van die ou mens en die opstanding van die nuwe mens. Die apostel Paulus verduidelik dit vir ons mooi in Efesiërs 4:22-24:
“Dat julle, wat die betrekking met die vorige lewe betref, die ou mens aflê wat deur bedrieëlike begeerlikhede verdorwe word, en dat julle vernuwe word in die gees van julle gemoed en die nuwe mens aantrek wat na God geskape is in ware geregtigheid en heiligheid.”
Bekering is ook nie net ʼn groot ding wat net eenmaal gebeur nie. Ons moet ons elke dag bekeer. Ons moet elke dag nader aan die Here groei. In baie van ons se lewens is daar groot oomblikke, soos dié van Jakob. Dit is die droom van die leer tussen hemel en aarde, en vandag se teksgedeelte waar die Here met Jakob gestoei het. Dit is twee groot oomblikke waar God in sy lewe ingegryp het om met hom te werk, maar dit is duidelik dat die Here met hom gewerk het deur die loop van sy lewe.
So is dit ook vir elkeen van ons. Daar is dalk ʼn paar oomblikke in ons lewens waarop ons kan terugkyk, waar die Here besonders met ons gewerk het. Dit kan dalk selfs ʼn nag gewees het waar ons met die Here gestoei het. Dit is ook moontlik dat van ons nog nie so ʼn groot, eenmalige ervaring gehad het nie. Hulle kan egter terugkyk op ʼn hulle lewens en sien hoe die Here stelselmatig met hulle gewerk het. Dit maak nie saak nie. Die punt van die saak is dat die Here deurlopend met ons werk, en gereeld stoei ons met Hom. Deur dit alles bring Hy ons tot groei en bekering.
Ons het reeds genoem dat die Here Jakob se heup aangeraak en dit uit potjie gehaal het, soveel so dat hy daarna permanent mank geloop het. Die Here gee vir hom ʼn fisiese herinnering van die nag wat Hy met hom gestoei het, van die nag wat sy naam verander het. Dit is egter nie net ʼn herinnering daaraan nie. Dit is ook ʼn herinnering daaraan dat die Here hom geseën het. Voordat Jakob Hom laat gaan het, het hy eers vir die Here gesê “seën my” en die Here het hom geseën.
Van daardie dag af, met elke tree wat Jakob vat, word hy herinner aan die swaarkry en aan die seer. Hy word herinner aan die gestoei, maar hy word ook herinner aan die Here se seën. Die pyn herinner hom daaraan dat dit die Here is wat met hom gewerk het en dat hy nou ʼn nuwe mens is. Hy is Israel. Hy wat met die Here stoei.
Slot
Broers en susters, die lewe is nie altyd maklik nie. Ons verstaan nie altyd hoe God met ons werk nie. Ons verstaan nie altyd hoekom Hy sekere dinge in ons lewens toelaat nie. Al wat ons weet, is dat dit ʼn gestoei is. Dit is ʼn gestoei wat lei tot ons bekering deur die werk van Christus en die Heilige Gees.
Ten midde van al die swaarkry, die seer en die gestoei, kan ons egter altyd vashou aan die Here se seën.
Amen.
